Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Platforma publikacji projektów edukacyjnych poświęconych historii Polski i jej sąsiadów w XX wieku oraz prawom człowieka

Przejdź do nawigacji
Termin

Generalne Gubernatorstwo

[niem. Generalgouvernement] (Generalna Gubernia, GG) jednostka administracyjno-terytorialna, utworzona przez okupacyjne władze niemieckie 26 października 1939, na podstawie dekretu Hitlera, na części ziem polskich, które nie zostały włączone do III Rzeszy. GG dzieliło się na 5 dystryktów: krakowski, warszawski, lubelski, radomski i utworzony w sierpniu 1941 galicyjski. Obejmowało 94 tys. km2, zamieszkiwanych przez 12 milionów mieszkańców, w tym około 10 milionów Polaków, 1,5 miliona Żydów, 650 tys. Niemców, przeszło 500 tys. Ukraińców i Białorusinów. Stolicę tego obszaru umiejscowiono w Krakowie, gdzie na Wawelu urzędował Generalny Gubernator Hans Frank.

W GG obowiązywał język niemiecki oraz polski. Utworzenie GG wiązało się z celami polityki niemieckiej w Europie Wschodniej. Niemcy uczynili z GG źródło taniej siły roboczej, bazę surowcową i żywnościową dla III Rzeszy. Fabryki i zakłady przemysłowe przystosowano do produkcji wojennej, a gospodarstwa obłożono wysokimi kontyngentami. Zlikwidowano też polskie szkolnictwo wyższe i średnie, wywożono lub niszczono dobra kultury. Prowadzono akcję masowego wyniszczania ludności polskiej (głodowe racje żywności, wywożenie do Niemiec na przymusowe roboty, wysiedlenia) oraz stosowano bezwzględny terror (egzekucje publiczne, pacyfikacje wsi). Ogółem zginęło wówczas około 3 mln Polaków.

Dla ludności żydowskiej początkowo założono getta (1942-44), a następnie ich mieszkańców wymordowano. GG była jednym z najaktywniejszych w Europie terenów antyniemieckiego ruchu oporu i konspiracji wojskowej.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Generalne_Gubernatorstwo

Projekty

Projekt

„Był to kondukt samych starszych kobiet i dzieci…” Exodus ludności z popowstańczej Warszawy

autor Anna Kempa, Nina Mierowska, Anna Tustanowska 

Projekt powstał w ramach IX edycji konkursu edycji Fundacji im. Stefana Batorego oraz Ośrodka Karta poświęconego historii bliskiej [2004-2005] — zatytułowanej „Codzienność w czasie przełomu 1944–45”. Uczniowie warszawskiego liceum przyglądali się życiu codziennemu widzianemu z perspektywy przymusowej migracji, której zostali poddani mieszkańcy Warszawy jesienią 1944 po upadku powstania. Spotkali się z osobami, które przeżyły tamte wydarzenia. Z ich opowieści wyłania się obraz zagłady i odrodzenia zniszczonego miasta.

Projekt

„Wysiedlenie Skierbieszowa”. Realizacja hitlerowskiego Generalnego Planu Wschodniego. Martyrologia Zamojszczyzny

autor Marcin Bartoń 

Projekt powstał w 1998 roku w ramach ogłoszonej przez Fundację im. Batorego i Ośrodek Karta kolejnej edycji konkursu „Historia Bliska”, zatytułowanej: Najważniejsze wydarzenie w dziejach mojej społeczności. Świadkowie i świadectwa. Autor projektu — Marcin Bartoń — odtworzył, na podstawie relacji ocalałych świadków, wydarzenia z listopada 1942 roku, kiedy to Niemcy dokonali wysiedlenia jego rodzinnej miejscowości — Skierbieszowa. Uzasadniając swój wybór, napisał: „Historię miejscowości kreśli się losami jej mieszkańców, a to, co opisałem, czyli wojna i wysiedlenie, bezpośrednio dotknęły każdego z ówczesnych mieszkańców mojej miejscowości do tego stopnia, że w przyszłości, nawet najbardziej odległej, wydarzenia z listopada 1942 roku stanowić będą niewątpliwie najważniejszy epizod z całych dziejów Skierbieszowa”.