Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Opis projektu

Centralną ideą projektu było znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak doświadczenie II wojny światowej wpływa na codzienność Szczecina i Berlina. Ważne było również zbadanie i porównanie odbioru historii przez młodych ludzie z obu stron granicy.

Aby jak najmocniej ograniczyć problemy językowe pojawiające się w ramach projektu, wypracowano szereg form komunikacji niewerbalnej. Wypracowano również metody pozwalające na analizowanie historii i doświadczenia przeszłości z różnych, narodowych i indywidualnych perspektyw.

Historyczna układanka

Jak dobrze znana jest nam historia innego państwa? Każda grupa przygotowała w odpowiedzi na to zagadnienie zestaw wybranych, najważniejszych wydarzeń z narodowej historii. Tworzenie i łączenie map pamięci pomagało w odnalezieniu wspólnych elementów przeszłości.

Warsztaty: doświadczenie wojny w kulturze i symbolach

Młodzi ludzie zastanawiali się, w jaki sposób II wojna światowa prezentowana jest w filmach, książkach i na pomnikach. Międzynarodowe grupy przygotowały niewielkie inscenizacje, które ukazywać miały doświadczenie wojny obecne w kulturze. Jedna z prezentacji – „odtworzenie” rytuału powtórnych zaślubin Polski z morzem z 18 marca 1945 roku, zaprezentowane zostało rodzicom i nauczycielom podczas finału projektu.

Przygotowanie do pracy z archiwalnymi fotografiami

Młodzież poznała zasady analizy i interpretacji fotografii historycznych. Wiedza ta miała okazać się niezbędna przy podejmowaniu samodzielnych badań na podstawie tego typu źródeł.

Trzy historyczne śledztwa

Trzy międzynarodowe grupy poproszono o zbadanie niektórych wątków z historii rodzinnej i miejskiej.

Grupa „Biografie” zaprezentowała dziesięć różnych świadectw, będących wyrazem różnorodnych doświadczeń II wojny światowej. Młodzież analizowała problem wypędzeń – dotykający Niemców, Polaków, ale doświadczany również choćby przez Jugosławian. Badane świadectwa dotyczyły również bombardowań, pracy przymusowej, doświadczeń „wyzwalania” przez Armię Czerwoną i zniszczenia Kołobrzegu i Berlina.

Grupa „Odkrywanie kultury” zajmowała się pamięcią wydarzeń II wojny światowej. Oprócz wywiadów ze świadkami przeszłości, swoimi dziadkami, sąsiadami pamiętającymi te wydarzenia, młodzi ludzie przeprowadzili ankietę uliczną, pytając w niej o znaczenie daty 8 maja dla współczesnych mieszkańców Niemiec i Polski. Młodzi ludzie porównywali także przedwojenne i powojenne nazwy ulic oraz analizowali znaczenie postawionych po wojnie pomników.

Grupa „Przestrzeń miejska” przygotowała porównanie przedwojennego i powojennego wizerunku miast Pankow i Kołobrzeg. Zebrano informację o skali wojennych zniszczeń, układzie ulic, ciągach komunikacyjnych, rozkładzie dzielnic.