Przemówienia z okazji rocznicy zamachu na Hitlera w Wilczym Szańcu (20 lipca 1944)
20 lipca 1944 to kluczowe wydarzenie dla ruchu upamiętniania oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi. Od lat 1950-tych w dniu 20 lipca w Bonn i Berlinie mają miejsce uroczystości rocznicowe, podczas których reprezentanci Republiki Federalnej Niemiec, Kraju Związkowego Berlin i różne organizacje członków ruchu oporu i osób represjonowanych przypominają o oporze przeciwko władzy nazistów.
20 lipca 1944 to kluczowe wydarzenie dla ruchu upamiętniania oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi. Od lat 1950-tych w dniu 20 lipca w Bonn i Berlinie mają miejsce uroczystości rocznicowe, podczas których reprezentanci Republiki Federalnej Niemiec, Kraju Związkowego Berlin i różne organizacje członków ruchu oporu i osób represjonowanych przypominają o oporze przeciwko władzy nazistów.
Miejsce Pamięci Niemiecki Opór [Gedenkstätte Deutscher Widerstand] i Fundacja 20 lipca 1944 udokumentowała te uroczystości rocznicowe i przemówienia od 1952 roku do czasów współczesnych i opublikowała je na stronie www.20-juli-44.de. Można tam znaleźć przemówienia, informacje na temat mówców i uroczystości. Wpisy są ciągle uzupełniaine. Strona jest obecnie tylko w języku niemieckim.
22 lipca 2011 roku mija 67. rocznica nieudanego zamachu stanu, mającego na celu m.in. zabicie Adolfa Hitlera, przeprowadzonego przez oficerów Wehrmachtu pod przywództwem pułkownika Clausa von Stauffenberga.
Zamach na życie Hitlera był kulminacją starań niemieckiego ruchu oporu nakierowanych na obalenie reżimu nazistowskiego i przejęcie władzy w Niemczech. Śmierć Führera miała ułatwić przeprowadzenie puczu wojskowego i zainstalowanie nowego rządu pod zwierzchnictwem Carla Friedricha Goerdelera jako kanclerza oraz Ludwiga Becka jako głowy państwa. W przygotowaniach do zamachu uczestniczyli spiskowcy z kręgów wojskowych (Wehrmacht), pozostający w ścisłym kontakcie z kręgami cywilnymi, m.in. z opozycjonistami skupionymi w Kręgu z Krzyżowej.
Pośród ponad 200 straconych za udział w zamachu byli: marszałek polny Erwin von Witzleben, 19 generałów (m.in. Ludwig Beck), 26 pułkowników, 2 ambasadorów, 7 dyplomatów, 1 minister, 3 sekretarzy stanu a także szef policji kryminalnej, wielu prezydentów i premierów rządów krajów związkowych, regionalnych prezydentów policji. Marszałkowie polni Erwin Rommel i Günther von Kluge mogli być uczestnikami spisku i z tego powodu prawdopodobnie zostali zmuszeni do popełnienia samobójstwa.
Zamach na życie Hitlera został przeprowadzony osobiście przez von Stauffenberga, który podłożył bombę w sali narad sytuacyjnych w kwaterze Führera Wilczy Szaniec koło Rastenburga (obecnego Kętrzyna) w Prusach Wschodnich. Po umieszczeniu ładunku von Stauffenberg natychmiast wrócił do Berlina, aby dowodzić puczem. Strategiczny plan przejęcia władzy po śmierci Hitlera znany był jako Operacja Walkiria. Ze względu na nieprzewidziane przez spiskowców okoliczności Hitler przeżył wybuch.
Spiskowcom nie udało się wzniecić ogólnoniemieckiego powstania. Nie udało się przejąć kontroli nad radiostacjami, więc wieści o tym, że Hitler przeżył zamach dotarły do Berlina. Żołnierze, którzy pierwotnie wykonywali rozkazy von Stauffenberga, odmówili ich dalszego wykonywania. Oddziały wierne Hitlerowi rozpoczęły kontrakcję. Na rozkaz dowódcy Armii Rezerwowej gen. Ernsta Friedricha Fromma przywódcy spisku: Claus von Stauffenberg, Albrecht Mertz von Quirnheim i adiutant Stauffenberga Werner von Haeften zostali aresztowani i rozstrzelani przez pluton egzekucyjny w nocy z 20 na 21 lipca. Hitler rozpoczął czystki, które zakończyły się egzekucją niemal pięciu tysięcy przeciwników nazizmu na mocy wyroków Trybunału Ludowego pod przewodnictwem Rolanda Freislera.
Źródło: http://www.20-juli-44.de/ i Wikipedia
(ak)