Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Portal istnieje od 2001 roku. W archiwum można popatrzeć, jak strona powiększała się na przestrzeni minionych miesięcy i lat, a także śledzić modyfikacje. Wszystkie książki i dokumenty publikowane są ze wskazaniem źródła, w tekstach (w miarę możliwości) zachowany jest podział na strony (jak w źródle). W ten sposób można korzystać z materiałów przy pisaniu prac naukowych i badawczych.

Rosyjska literatura wojenna on-line: militera.lib.ru

• Archiwum
• Wielka Wojna Ojczyźniana i druga wojna światowa
• Historiografia
• Wspomnienia
• Pamięć o wojnie
• Podręczniki
• Biblioteki elektroniczne

Twórcy strony tak formułują swoje zasady:

„1. Historia to nie religia.

2. Niech rozkwita sto kwiatów, niech współzawodniczy sto szkół.
3. Wszystko na stronie jest bezpłatne”

I tak widzą swoje zadania:

„Po pierwsze: zebrać ogromną bibliotekę, z której może skorzystać każdy. Po drugie: zebrać osoby wyznające podobne wartości i entuzjastów, którzy pomogą w wypełnieniu zadania”.

Duża część zebranych tekstów dotyczy drugiej wojny światowej i czasów ją poprzedzających (autorzy wyjaśniają, że „ten temat był najbardziej omawianym w naszym kraju w ciągu ostatnich 50 lat i materiały na ten temat były bardziej dostępne niż pozostałe”).

Jednak są materiały dotyczące historii wojennej i innych okresów: wydały je rodzime wydawnictwa, a portal opublikował ponownie, wiele fundamentalnych prac (na przykład Kiersnowskiego, Zajączkowskiego, Lewickiego, Tarle, Liddell Harta, Archenholza i innych). W chwili obecnej na stronie przedstawione są teksty dotyczące poniższych wojennych tematów:

• Wojna w Afganistanie 1979-1989
• Wielka Wojna Ojczyźniana 1941-1945
• Wojna domowa 1918-1922
• Pierwsza wojna światowa 1914-1918
• Wojna rosyjsko-japońska 1904-1905
• Wojna rosyjsko-turecka 1877-1878
• Wojna krymska 1853-1856
• Podbój Azji Środkowej 1839-1894
• Podbój Kaukazu 1816-1865
• Inwazja na Rosję 1812
• Wojna rosyjsko-turecka 1787-1791
• Wojna rosyjsko-turecka 1768-1774
• Wojna siedmioletnia 1756-1763
• Wojna północna 1700-1721

Wojny można wybierać także według wieków – tu lista jest nieco większa niż ta podstawowa.

Oprócz tego w rozdziale „Wojska” informacji szukać można według typów i rodzajów wojsk, specjalności, kategorii osób („działacze państwowi”, „wyższe dowództwo”).

Dla czytelników przygotowano kilka kategorii tematycznych według problemów do dyskusji („1939-1941”, „Pro&Contra” /krytyka „Lodołamacza” Wiktora Suworowa/, „Represje w Armii Czerwonej”).

Obok selekcji według treści książki zostały rozdzielone także według gatunków; ten podział znajduje odzwierciedlenie w samej strukturze strony – różne gatunki literatury wojennej są jednocześnie rozdziałami portalu. Za najważniejsze autorzy uważają pierwoźródła, wspomnienia i prozę, a jednocześnie wyjaśniają, że publikacja tych materiałów (ich obecność i dostępność dla czytelników) jest celem projektu. Ogólnie rzecz biorąc przedstawione zostały następujące gatunki:

• Pierwoźródła (zbiory dokumentów, stenogramy)
• Dzienniki i listy
• Wspomnienia wojenne
• Biografie
• Historia wojenna i ogólna
• Pionierstwo
• Myśl wojskowa

Statuty i ustawy

• Badania
• Proza i poezja czasu wojny (w rozdziale „Poezja” znajdują się jak na razie tylko wiersze, jednak planowana jest publikacja pieśni i śpiewników z nutami)
• Technika i uzbrojenie
•   Literatura naukowa (rodzime encyklopedie wojenne i słowniki, a także różnorodne informatory profilowe i literatura informacyjna w rodzaju poradników, skorowidzów archiwalnych itd.)
•       Literatura naukowa (podręczniki i instrukcje poświęcone nie historii wojny, ale praktyce wojskowości)
• Artykuły
• Pisma periodyczne (jak na razie pusty rozdział)

Na stronie działa wygodny system poszukiwań (w tym też wyszukiwanie według każdego rozdziału portalu), a także skorowidz alfabetyczny. Przy stronie funkcjonuje forum.

Tłumaczenie z języka rosyjskiego Kamila Laśkiewicz-Krzymińska

(ak)

Portal „Uroki Istorii”