Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Platforma publikacji projektów edukacyjnych poświęconych historii Polski i jej sąsiadów w XX wieku oraz prawom człowieka

Przejdź do nawigacji
Termin

Operacja „Barbarossa”

Operacja „Barbarossa”- atak III Rzeszy na ZSRR. Rozpoczęła się 22 czerwca 1941. i otworzyła nowy etap II wojny światowej.

Początkowo Armia Czerwona — słabo wyszkolona i pozbawiona dobrego dowództwa (wielu generałów i wyższych oficerów zginęło w czystkach stalinowskich lat 1937-38), także na skutek zaskoczenia — poniosła olbrzymie straty, a wojska niemieckie zajęły rozległe obszary Ukrainy, Białorusi i republik nadbałtyckich, docierając aż pod Moskwę.

Projekty

Projekt

„Ostatnia droga” — Opór i zagłada białostockich Żydów. Świadectwo zbrojnego powstania w getcie białostockim.

autor Katarzyna Czyżewska, Marta Jasińska, Anna Korniluk, Urszula Szałatowicz 

Gdy w 1998 roku Fundacja im. Batorego oraz Ośrodek Karta ogłosiły kolejną edycję konkursu dla uczniów w ramach programu „Historia Bliska”, tym razem pod tytułem: Najważniejsze wydarzenie w dziejach mojej społeczności. Świadkowie i świadectwa, cztery zainteresowane historią siedemnastolatki nie mały wątpliwości, jaki moment z przeszłości swojego miasta wybrać. Bez wahania zdecydowały się na odtworzenie historii najtragiczniejszego zdarzenia w dziejach Białegostoku — zagłady tamtejszego getta. Pomimo trudności dotarły do dwóch ocalałych świadków, spisały ich relacje, wraz z jednym z nich odbyły także wędrówkę po terenach dawnego getta — śladami pamięci, śladami tragedii.

Projekt

„Wysiedlenie Skierbieszowa”. Realizacja hitlerowskiego Generalnego Planu Wschodniego. Martyrologia Zamojszczyzny

autor Marcin Bartoń 

Projekt powstał w 1998 roku w ramach ogłoszonej przez Fundację im. Batorego i Ośrodek Karta kolejnej edycji konkursu „Historia Bliska”, zatytułowanej: Najważniejsze wydarzenie w dziejach mojej społeczności. Świadkowie i świadectwa. Autor projektu — Marcin Bartoń — odtworzył, na podstawie relacji ocalałych świadków, wydarzenia z listopada 1942 roku, kiedy to Niemcy dokonali wysiedlenia jego rodzinnej miejscowości — Skierbieszowa. Uzasadniając swój wybór, napisał: „Historię miejscowości kreśli się losami jej mieszkańców, a to, co opisałem, czyli wojna i wysiedlenie, bezpośrednio dotknęły każdego z ówczesnych mieszkańców mojej miejscowości do tego stopnia, że w przyszłości, nawet najbardziej odległej, wydarzenia z listopada 1942 roku stanowić będą niewątpliwie najważniejszy epizod z całych dziejów Skierbieszowa”.

Artykuły

Artykuł

„Gdy jednego okupanta zastępuje drugi…”

 

Data 22 czerwca 1941 roku w świadomości historycznej Polaków praktycznie nie funkcjonuje, ale wydarzenia z nią związane stanowią ważny element pamięci narodowej. Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej pociągną za sobą nowe ofiary i przysporzył cierpień społeczeństwu na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej określanych mianem Kresów.
Artykuł został napisany dla niemieckiego portalu „Lernen aus der Geschichte” i został opublikowany tutaj.

16–03–2019 dr Maciej Wyrwa
Artykuł

Rosja powinna przejść szkołę myślenia

 

Natalia Gorbaniewska, poetka, tłumaczka i uczestniczka ruchu dysydenckiego w ZSRR, skomentowała dla portalu „Uroki istorii” datę 23 sierpnia. Tego dnia 70 lat temu został podpisany pakt Ribbentrop–Mołotow.

Wywiad pochodzi z partnerskiej strony „Uroki istorii” prowadzonej przez moskiewski „Memoriał”.

Wybór i tłumaczenie tekstu — Dorota Pazio.

Portal "Uroki Istorii", tłum. Dorota Pazio