Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Platforma publikacji projektów edukacyjnych poświęconych historii Polski i jej sąsiadów w XX wieku oraz prawom człowieka

Przejdź do nawigacji
Termin

Propaganda

masowe rozpowszechnianie często zmanipulowanych lub nieprawdziwych informacji w celu przekonania odbiorców do propagowanej przez nadawcę ideologii. Komunikaty propagandowe mogą wykorzystywać powszechnie znane symbole, toposy, mity, posługiwać się różnymi formami literackimi i audiowizualnymi (wiersz, plakat, piosenka, film itp.) i oddziaływać na emocje odbiorców (na przykład zastraszać ich lub chwalić, budować dumę – w oparciu o np. sukcesy sportowe). Propaganda korzysta też z takich środków jak cenzura, dezinformacja czy psychologiczne środki manipulacji. Propaganda stara się przekonać odbiorców do zaakceptowania tworzonej przez nią wizji rzeczywistości, opartej często na prostych podziałach my-oni, szukaniu spisków, wrogów i kompletnej blokadzie innych źródeł informacji.

Projekty

""
Projekt

„Eutanazja” w klinice śmierci w Bernburgu („Euthanasie” in der Tötungsanstalt Bernburg)

autor Ute Hoffmann 

Przed odwiedzeniem Miejsca Pamięci Ofiar Narodowosocjalistycznej „eutanazji” w Bernburgu, gdzie zginęło około 14 000 osób, [niemieccy] uczniowie zaznajamiają się z medycznym i politycznym tłem zabijania kalek i chorych w czasach narodowego socjalizmu. Dzięki dokumentom historycznym, m.in. z osławionej „kliniki eutanazji”, uświadamiają sobie rolę Bernburga jako wstępnego etapu masowych mordów w obozach zagłady.
Projekt pochodzi z partnerskiej strony: „Lernen aus der Geschichte”

Powiązane zagadnienia

Eugenika eutanazja polityka rasowa
Projekt

„System i patron”. Zakłady Cegielskiego w Poznaniu wobec historycznych przemian

autor leksandra Nowaczyk, Paulina Quandt, Jakub Traczewski 

Projekt powstał jako praca konkursowa w ramach ósmej edycji konkursu „Historia Bliska” [2003/2004] organizowanego przez Fundację im. Stefana Batorego oraz Ośrodek Karta (edycja ta nosiła tytuł: Spory o upamiętnienie przeszłości — pomniki, cmentarze, patroni). Troje uczniów gimnazjum pracowało w zespole, który odtworzył historię zmian patrona największego zakładu przemysłowego w regionie: H. Cegielski – Poznań. Autorzy projektu odwiedzili muzeum i bibliotekę zakładową, zebrali fotografie i dokumenty dotyczące zarówno powojennych, jaki i wcześniejszych dziejów fabryki, dotarli do byłych i obecnych pracowników zakładu, zanotowali ich relacje.

Autor X
Projekt

Młodzież redaguje „Sianowskie Zeszyty Historyczne”

autor Stanisław Kamiński, Sylwia Bagińska-Kijek 

Uczniowie sianowskiego gimnazjum i Zespołu Szkół z Dąbrowy pod opieką nauczycieli Stanisława Kamińskiego i Sylwii Bagińskiej-Kijek przygotowali dwie części „Sianowskich Zeszytów Historycznych”. Znalazły się w nich między innymi opowiadania pierwszych osadników, którzy dotarli na teren Sianowa po zakończeniu II wojny światowej. Prace nad książeczkami możliwe były dzięki dotacji Ministerstwa Edukacji Narodowej uzyskanej przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sianowskiej, w ramach konkursu „Edukacja patriotyczna dzieci i młodzieży”. Promocja wydawnictwa odbyła się 21 stycznia tego roku.

Projekt

Warsztat „Wolność słowa” – scenariusz

autor Monika Mazur-Rafał, Magdalena Szarota 

Na pozór termin „wolność słowa” mógłby być traktowany przez młodych jako nie dotyczący ich, odnoszący się do innej epoki. Jednak reakcja młodzieży na rzekome próby kontrolowania Internetu wykazała, że wolność słowa należy do szczególnie cenionych przez nich wartości. W całej dyskusji dotyczącej ACTA uderzająca była jednak niska świadomość na temat ograniczeń, jakie zakłada odpowiedzialne korzystanie z tej wolności/tego prawa, mieszanie pojęć (np. traktowanie wolności słowa jako wartości absolutnej bez respektowania praw innych) oraz populistyczne korzystanie z odniesień historycznych (w wielu dyskusjach poprawność polityczna zrównywana była z cenzurą, zwłaszcza cenzurą w PRL-u, podczas gdy jest to sposób wyrażania opinii bez uciekania się do mowy nienawiści).Warsztaty udostępniane są w Internecie w formie ebooka na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska (CC BY-NC-ND 3.0).

Powiązane zagadnienia

Prawa człowieka i tolerancja

Artykuły

Artykuł

Deklaracja prawa człowieka a Białoruś – wywiad cz. 3

 

Tatiana Protko, kandydat nauk filozoficznych, historyk, przewodnicząca Białoruskiego Komitetu Helsińskiego w l. 1995-2008, udzieliła wywiadu na temat „Historii Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” w kontekście Białorusi. Wywiad został nagrany dla potrzeb Muzeum Deklaracji. Osoba przeprowadzająca wywiad: Łada Burdaczewa. Źródło: http://museum.udhr1948.org/node/95.

16–03–2019 Tatiana Protko. Osoba przeprowadzająca wywiad: Łada Burdaczewa.
Artykuł

Irina Scherbakova o znaczeniu II wojny światowej dla Rosji

 

Z okazji zbliżającej się 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej (2009) niemiecki portal „Lernen aus der Geschichte“ / „Uczyć się z historii“ przeprowadził z Iriną Scherbakovą rozmowę o znaczeniu i pamięci tzw. Paktu Hitler-Stalin (28.9.1939), zmian w oficjalnym zajmowaniu się historią Rosji od czasów Pieriestrojki i kształcenia historycznego w Rosji.
Artykuł pochodzi z partnerskiej strony „Lernen aus der Geschichte”

Artykuł

Nauka i pseudonauka w służbie III Rzeszy

 

Trzy ostatnio wydane w Polsce książki pokazują skomplikowany obraz intelektualnych i pseudointelektualnych inspiracji nazizmu, oraz procesy wprzęgania nauki w aparat państwowej ideologii i terroru.

28–01–2019 Paweł Mielczarek
Artykuł

O terrorze komunistycznym w BSRR

 

Terror – istota władzy sowieckiej, jeden z trzech głównych jej filarów, na równi z kłamliwą propagandą i możliwością zrobienia szybkiej kariery przez wyrzutków społeczeństwa: „kto był niczym – stanie się wszystkim” . Natomiast ekonomiczną podstawę (fundament) tak zwanego socjalistycznego społeczeństwa sowieckiego stanowił przymus pozaekonomiczny, czyli – także terror, przejawiający się w różnorodnych formach. ZSRR faktycznie był gigantycznym obozem koncentracyjnym, który funkcjonował głównie za cenę moralnej i fizycznej przemocy nad ludźmi.

17–03–2019 Prof. Anatol Taras, red. almanachu hist. „Diedy”
Artykuł

Relacja o „Wielkim Głodzie”

 

Gareth Jones był jednym z nielicznych dziennikarzy zachodnich, którzy przekazali światu prawdę o wywołanym przez władze sowieckie głodzie na Ukrainie na początku lat 30-tych.

16–03–2019 Paweł Mielczarek
Artykuł

Rosja czy ZSRR a pamięć o nazistowskich zbrodniach

 

Według amerykańskiego historyka Timothy Snydera wymienne i dowolne stosowanie przez historyków terminów: „Rosja” i „Związek Sowiecki” w odniesieniu do dwudziestowiecznej historii – rozmywa geografię niemieckich i sowieckich zbrodni w czasie II wojny światowej i ułatwia współczesne manipulowanie polityką pamięci.

Paweł Mielczarek