Uczyć się z historii — doświadczenia totalitaryzmów XX wieku

Platforma publikacji projektów edukacyjnych poświęconych historii Polski i jej sąsiadów w XX wieku oraz prawom człowieka

Przejdź do nawigacji
Termin

Praca przymusowa

praca wykonywana przez pracownika wbrew jego woli, za którą nie otrzymuje wynagrodzenia lub wynagradzany jest znacznie poniżej obowiązujących stawek. Oba totalitaryzmy – komunistyczny i nazistowski – wykorzystywały pracę przymusową do eksterminacji lub podporządkowywania sobie narodów czy określonych grup społecznych (np. opozycji). Oprócz znaczenia politycznego, praca przymusowa miała duże znaczenie dla gospodarki tych państw. Pracę przymusową należy odróżnić od pracy niewolniczej, jaką wykonywali więźniowie obozów koncentracyjnych. Wykonywana w najcięższych, całkowicie wyniszczających siły, zagrażających życiu warunkach, miała ona często charakter represyjny czy nawet eksterminacyjny, choć była również uzasadniana ekonomicznie (np. więźniowie niemieckich obozów koncentracyjnych oprócz pracy na rzecz obozu czy armii niemieckiej regularnie „wypożyczani” byli niemieckim przedsiębiorstwom z terenu Rzeszy).

Projekty

Auschwitz
Projekt

„W drodze z Israelem Loewensteinem.” Uczniowie z Berlina w Oświęcimiu.

autor Dagmar Schneider-Krane 

Uczniowie Szkoły Głównej, z których część miała wrogie nastawienie do obcych, dzięki spotkaniu z ocalonym z Holocaustu przekonali się, jak silne piętno na życiu ofiar wywarła dyskryminacja i prześladowanie. Dzięki wyjazdowi do Muzeum Pamięci w Oświęcimiu w towarzystwie świadka tamtych czasów, uczniowie zostali uwrażliwieni na popełnione tam zbrodnie oraz na następstwa tych wydarzeń. Poznali wagę przestrzegania praw człowieka i demokratycznego systemu prawa.
 
Projekt pochodzi ze strony partnerskiej „Lernen aus der Geschichte”.

Napis Jedź z nami do Niemiec!! na warszawskim biurze werbunkowym Arbeitsamtu przy ul. Nowy Świat 68
Projekt

„Weiße Flecken-Białe plamy” — rozprawa z propagandą nazistowską

autor Agata Frank 

Zespół młodych Polaków i Niemców przygotowuje wydanie gazety, w której „odkryte” zostają największe przekłamania nazistowskiej prasy. Młodzież do wybranych przez siebie tematów przeszukiwała archiwa i przeprowadzała wywiady ze świadkami. Na podstawie zebranych informacji przygotowano artykuły prasowe na temat lokalnych wydarzeń z lat 1933-1945. Tematyka tekstów obejmowała osobiste historie i losy ludzi uwikłanych w okrucieństwa wojny – cierpienia prześladowania, pracę przymusową, opór przeciwko reżimowi, tragedię obozów pracy i koncentracyjnych oraz horror Zagłady. Opublikowane artykuły odsłaniają prawdę, zakrywaną przez nazistowską propagandę.

Projekt został zorganizowany przez inicjatywę młodzieżową STEP 21 z siedzibą w Hamburgu, we współpracy z Jugendpresse Deutschland e.V. i tygodnikiem DIE ZEIT i patronatem honorowym prezydenta Niemiec Horsta Köhlera. Mecenat nad projektem objęła Fundacja Erinnerung, Verantwortung und Zukunft.

Projekt

Kartka pamięci

autor Alina Ślimak 

Na podstawie biografii i materiałów dotyczących Janiny Haliny Głowackiej z portalu edukacja.wojnaipamiec.pl stworzona została Kartka pamięci Janiny Haliny Głowackiej, robotnicy wywiezionej do pracy przymusowej w okolice Berlina, w głąb Rzeszy.

Projekt

Ludzie ze znakami „P” i „OST”

autor Alina Ślimak 

OPIS REALIZACJI LEKCJI na temat polityki III Rzeszy wobec Polaków i Rosjan, ze szczególnym uwzględnieniem ludności cywilnej, robotników przymusowych, na terenach II RP, jako wprowadzenie do projektu na temat robotników przymusowych w Prusach Wschodnich.

Projekt

Pamięć a historia. Doświadczenia Ośrodka KARTA. Jedno miejsce – dwie ojczyzny? Polacy i Niemcy w XX wieku

autor Agnieszka Kudełka 

W efekcie projektu pt. Relacje polsko-niemieckie w cieniu nazistowskiego systemu totalitarnego na przykładach z literatury faktu. Wybór z „Karty”, wydawnictwa i portali KARTY powstała seria filmów pt. Pamięć a historia. Doświadczenia Ośrodka KARTA. Jedno miejsce – dwie ojczyzny? Polacy i Niemcy w XX wieku

Projekt

Pamięć a historia. Doświadczenia Ośrodka KARTA. Losy byłych robotników przymusowych na rzecz Trzeciej Rzeszy – debata i prezentacja

 

W efekcie projektu pt. Relacje polsko-niemieckie w cieniu nazistowskiego systemu totalitarnego na przykładach z literatury faktu. Wybór z „Karty”, wydawnictwa i portali KARTY powstała seria filmów pt. Pamięć a historia. Doświadczenia KARTY. Losy byłych robotników przymusowych na rzecz Trzeciej Rzeszy

Eleanor Roosevelt z Powszechną deklaracją praw człowieka
Projekt

Projekt antyrasistowski dla bezrobotnej młodzieży (Antirassismus-Projekt für arbeitslose Jugendliche)

autor dr Michael Düsing, Heike Liebsch 

Od roku 1998 młodzi ludzie bez pracy w ramach nauki zawodu “specjalista w dziedzinie usług w zakresie informacji i mediów” badają historię Żydów w swoim ojczystym powiecie Freiberg oraz w sąsiadujących z nim miastach czeskich. Do ich zadań należy obok pracy w archiwum i spotkań ze świadkami historii również opieka nad cmentarzami żydowskimi w Saksonii i Północnych Czechach wraz z ich dokumentacją.
Projekt pochodzi z partnerskiej strony „Lernen aus der Geschichte”.

Międzynarodowy Trybunał Karny
Projekt

Tworzenie modelu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze

autor Franziska Mandel, ChristianGeissler-Jagodziński 

W ramach projektu Model International Criminal Court (MICC) realizowanego wspólnie przez Inicjatywę Krzyżowa i Berlin e.V młodzież zajmuje się tematyką łamania praw człowieka, zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych. Młodzi ludzie tworzą symulację postępowania sądowego w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Hadze. Przedmiotem symulacji są łamanie praw człowieka, zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych. Projekt pochodzi z partnerskiej strony „Lernen aus der Geschichte”.

Powiązane zagadnienia

Prawa człowieka i tolerancja

Artykuły

Artykuł

„Gdy jednego okupanta zastępuje drugi…”

 

Data 22 czerwca 1941 roku w świadomości historycznej Polaków praktycznie nie funkcjonuje, ale wydarzenia z nią związane stanowią ważny element pamięci narodowej. Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej pociągną za sobą nowe ofiary i przysporzył cierpień społeczeństwu na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej określanych mianem Kresów.
Artykuł został napisany dla niemieckiego portalu „Lernen aus der Geschichte” i został opublikowany tutaj.

16–03–2019 dr Maciej Wyrwa